In Nederland zijn er een aantal certificaten om aan de stakeholders te laten weten dat je de arbeidsomstandigheden binnen je organisatie hoog in het vaandel hebt staan. De bekendste in Nederland is de VCA certificering. Maar daarnaast heb je de OHSAS 18001. Een norm die afgelopen jaren flink in opkomst is. Dit is een norm met hetzelfde doel, maar met het grote voordeel dat deze ook buiten Nederland geaccepteerd en bekend.
Bij het VCA certificaat zijn kanttekeningen te plaatsen. Met name het gesloten karakter van de VCA norm kan soms te knellend zijn om het onderliggende veiligheidsbeheersysteem echt op maat te maken. Dit kan leiden tot schijnoplossingen om maar aan de norm te voldoen. Met als gevolg dat de norm niet echt gedragen worden binnen het bedrijf. Het bedrijf doet het, omdat het moet van de norm, en niet omdat het zinvol is.
Als voorbeeld noem ik een bedrijf waar receptie medewerkers bij klanten worden geplaatst. Van VCA* moet dit bedrijf minimaal maandelijks werkplekinspecties houden. Je kunt je afvragen of dit vanuit de veiligheidsgedachte echt zinvol is. Het kunnen erg gezellige werkplekinspecties worden, maar vanwege het hele lage veiligheidsrisico is het zo frequent verplicht uitvoeren van de werkplekinspecties niet echt bevorderend voor de beleving van veiligheid binnen het bedrijf. Onze ervaring is dat dit op termijn kan leiden tot een bepaalde weerzin tegen VCA gerelateerde zaken. Het dreigt te worden gezien als alleen maar spijkers op laag water zoeken.
Naar onze mening is het inmiddels zo, dat het goed was dat de VCA ooit is opgezet, maar dat er inmiddels mogelijk een beter alternatief is. En dat dit, ook bij inkopers, nog onvoldoende bekend is, en dus nog onvoldoende als alternatief gewaardeerd worden. Inmiddels is er de OHSAS 18001, een internationaal bekende norm voor een veiligheidsmanagement systeem. Deze norm trekt het veiligheids denken op een hoger plan binnen de organisatie. Het is net als de ISO 9001 een verbeter managementsysteem met voldoende ruimte voor interpretatie en maatwerk binnen een bedrijf.
Echter wordt deze norm nog maar beperkt toegepast en dan voornamelijk bij de grotere internationale bedrijven. Dit is op zich jammer, want ook de MKB’er kan met deze OHSAS 18001 prima uit de voeten.
Wij pleiten er dan ook voor dat de OHSAS 18001 minimaal dezelfde waardering krijgt en dat dit als een prima (lees beter) alternatief wordt geaccepteerd door opdrachtgevers en bij aanbestedingen.
Gelukkig begint dit besef steeds meer te groeien.
